ЯҢАЛЫКЛАР

Россия Социаль фондының Татарстан Республикасы буенча бүлеге Җиңү көненә апрель аенда Бөек Ватан сугышында катнашкан 248 ветеранга һәм 47 сугыш инвалидына елдагыча 10 мең сум акча түләячәк. Бер тапкыр бирелә торган элеге түләүне Татарстан ветераннары  апрель ае пенсиясе белән бергә алачак.

     "Владимир Путин йөкләмәсе нигезендә, 2019 елдан башлап, Россия Социаль фонды Җиңү көненә ел саен Бөек Ватан сугышында катнашучыларга һәм инвалидларга бер тапкыр акчалата ярдәм күрсәтә. Мондый адреслы ярдәм ветераннар өчен генә түгел, безнең өчен дә мөһим. Ул чираттагы тапкыр якташларыбызга күрсәткән батырлыклары һәм илебез өчен катлаулы чорда фидакарь хезмәтләре өчен рәхмәт белдерергә һәм аларга, беркем дә, бернәрсә дә онытылмады, дип әйтергә мөмкинлек бирә», - дип ассызыклады Татарстан Республикасы буенча Социаль фонд бүлеге идарәчесе Эдуард Вафин. 

     Җиңүнең 78 еллыгы уңаеннан түләү Татарстан Социаль фондында булган мәгълүматлар нигезендә  бирелә. Ветераннарга, аларның якыннарына яки вәкилләренә нинди дә булса гариза тапшырырга һәм Россия Социаль фондының республика бүлеге клиент хезмәтләренә мөрәҗәгать итәргә кирәкми.

Россия социаль фонды хезмәт урынында килеп туган бәхетсезлек очракларында зыян күргән татарстанлыларны кыймәтле протезлар белән тәэмин итү юнәлешендә эзлекле эш алып бара. 29 һәм 31 мартта Әлмәттән Валерий белән Әгерҗедә яшәүче Айсафка гомуми бәясе 5 миллион сумнан артык микропроцессор белән идарә итә торган югары технологияле протезлар бирелде.

        Әлеге протезлар аларга яраклаштырылып проектланды һәм заманча технология таләпләренә туры китереп ясалды. Алар датчиклар җибәргән мускул сигналларын исәпләү хисабына идарә ителә. Ясалма интелектка таянып микропроцессорлы протез ярдәмендә гражданнар үзләрен ышанычлырак һәм уңайлырак хис итәләр.

       “Безнең бүлек зыян күргән техник реабилитация чараларына һәм протез-ортопедия эшләмәләренә мохтаҗ гражданнарны кирәкле техник чаралар белән тәэмин итү буенча даими эш алып бара. Гражданнардан кабул ителгән гаризалар буенча контрактлар төзү дәвам иттерелә. Реабилитация программасы буенча протезларга мохтаҗ гражданнарның барысына да әлеге реабилитация чаралары тапшырылган” – дип аңлатып үтте Татарстан социаль фонды идарәчесе Эдуард Вафин.

       Производствода бәхетсезлек очраклары һәм һөнәри авырулардан мәҗбүри социаль иминиятләштерү кысаларында эш бирүче һәр хезмәткәр өчен Социаль фондка ай саен иминият взнослары күчерә, аның бер өлеше зыян күрүчеләрне иминият тәэминатына (вакытлыча хезмәткә яраксызлык буенча пособие, бер тапкыр һәм ай саен бирелә торган түләүләр) юнәлтелә, медицина, иминият һәм һөнәри реабилитацияләү чыгымнары да шуннан түләнә.

  Кирәкле барлык реабилитацияләү һәм протез-ортопедик эшләнмәләр белән тәэмин итү медик-социаль экспертиза комиссиясе күрсәтмәсе нигезендә төзелгән реабилитацияләү программасы буенча алып барыла.

Корал әйләнеше кагыйдәләре 1996 елның 13 декабрендәге 150-ФЗ номерлы Федераль законда, шулай ук башка норматив хокукый актларда бар. Закон нигезендә корал алу, саклау, йөртү тәртибен бозу җаваплылыкка китерә. Мәсәлән, законсыз сатып алу, саклау, сату, утлы корал йөртү өчен РФ ҖК 222 маддәсе буенча җинаять җаваплылыгы каралган. Шунысын да истә тотарга кирәк, ул утлы корал гына түгел, ә аның төп өлешләре һәм сугыш кирәк-яраклары саклау өчен дә һөҗүм итә. Утлы корал дип хәрби, хезмәт һәм граждан коралларының барлык төрләрен, шул исәптән үз куллары белән ясалган, конструктив рәвештә максатны ерактан ук дары яки башка заряд энергиясе хисабына юнәлешле хәрәкәт алучы снаряд белән юк итү өчен билгеләнгән коралларны аңларга кирәк. Аларга винтовкалар, карабиннар, пистолетлар һәм револьверлар, ау һәм спорт мылтыклары, автоматлар һәм пулеметлар, минометлар, гранатометлар, артиллерия кораллары һәм авиация пушкалары, шулай ук калибрларына карамастан утлы коралның башка төрләре керә. Боеприпаслар дип, максатны юк итү өчен билгеләнгән һәм яру, ыргыту яки шартлату зарядлары яки аларның комбинациясе булган корал һәм ыргытыла торган җиһазларны аңларга кирәк. Бу җинаять өчен җаваплылык 16 яшьтән башлана. РФ ҖК 222 маддәсенең 1 өлеше буенча максималь җәза сиксән мең сумга кадәр штраф белән биш елга кадәр ирегеннән мәхрүм итү 80 мең сум штраф белән дүрт ел ирегеннән мәхрүм итү. Җинаятьнең квалификацияле составы (төркем оештырган кешеләр төркеме тарафыннан кылынган) 8 елга кадәр ирегеннән мәхрүм итүгә китерә. Шул ук вакытта РФ ҖК 222 маддәсенә искәрмә буенча корал, сугыш кирәк — яраклары, шартлаткыч матдәләр, шартлаткыч җайланмаларны үз теләге белән тапшырган кеше аларны саклаган өчен җинаять җаваплылыгыннан азат ителә. Кешене тоткарлаганда, шулай ук аларны табу һәм алу буенча тикшерү эшләре алып барганда аларны үз теләге белән тапшыру дип таныла алмый. Мәсәлән, агымдагы елның мартында Кайбыч районында Федоровское авылында яшәүчегә карата хөкем карары чыгарылган, аның өендә тентү барышында полиция хезмәткәрләре утлы корал тапкан. Кайбыч район суды аны РФ ҖК 222 маддәсенең 1 өлешендә каралган җинаять кылуда гаепле дип таба һәм 1 елга иреген чикләүгә хөкем итә.

Быелның июненнән башлап 3 яше тулмаган балаларга ана капиталы акчасыннан түләүләрнең бердәм датасы кертеләчәк. Мондый ярдәм чарасын рәсмиләштергән гаиләләр акчаларын һәр айның 5 нче көнендә ала башлаячак. Акча агымдагы ай өчен түгел, ә алдагы ай өчен түләнәчәк.

       Татарстанда апрель өчен түләүләр  14 апрельдә гамәлгә ашырылачак.  Ягъни мартта  түләүләр  март ае өчен, апрельдә - апрель өчен түләнә.

Июньнән яңа кагыйдәләр кулланыла башлаячак, һәм илнең теләсә кайсы ноктасында гаиләләргә түләүләр бер көнне - айның 5 нче числосында  киләчәк.  Беренче тапкыр гаиләләргә пособие май ае өчен 5 июньдә  күчәчәк.

        "Пособие түләүнең бердәм көненә күчү автомат рәвештә башкарыла, ата-аналарга моның белән бәйле рәвештә беркая да мөрәҗәгать итәргә кирәкми. Гаиләләрне  үзгәрешләр хакында кисәтү максатында, социаль фонд бүлекчәләре март ахырына кадәр   түләүләрнең бердәм  даталары турында хәбәрнамәләр тарата башлаячак”, - дип билгеләп үтте Татарстан Социаль фонды идарәчесе Эдуард Вафин.

Исегезгә төшерәбез, гаиләнең уртача кереме регионда җан башына ике яшәү минимумыннан кимрәк булган гаиләләр ана капиталыннан айлык түләү алу  хокукына ия. Керем исәпләгәндә, ата-аналар һәм балалар ала торган хезмәт хаклары, премияләр, пенсияләр,  вакытлыча хезмәткә яраксыз булу сәбәпле алынган түләүләр һәм башка кертемнәр исәпкә алына. Айлык түләү суммасы баланың төбәктәге яшәү минимумына тигез. 2023 елга кадәр ана капиталыннан айлык акчалар  икенче балага гына каралган иде, быелдан түләүләрне гаиләдәге 3 яшькә кадәрге һәр балага рәсмиләштерергә мөмкин.

Татарстан Республикасы буенча Россия Социаль фонды хәбәр иткәнчә, производствода бәхетсезлек очракларыннан һәм һөнәри авырулардан зыян күргән гражданнарга айлык түләүләрне алга таба күчерү өчен «МИР» милли              түләү системасының банк картасын рәсмиләштерергә кирәк.

            2011 елның 27 июнендә кабул ителгән 161 номерлы "Милли түләү системасы турында" Федераль законның 30.5 маддәсе нигезендә күчеш чоры 2023 елның 1 июленә кадәр билгеләнгән.

            Исегезгә төшерәбез, бу таләп бары тик айлык иминият түләүләрен башка түләү системаларының банк карталары счетларына алучы гражданнарга гына кагыла.

          Үзгәрешләр  айлык түләүләрне  почта элемтәсе бүлекләре, түләүләр китерү белән шөгыльләнүче башка оешмалар аша алучы, кредит учреждениеләренә саклыкка салучы кешеләргә, ягъни банк картасыннан файдаланмаучыларга кагылмый, алар өчен берни дә үзгәрмәячәк, түләүләр элеккеге график буенча китереләчәк.

           Кредит учреждениесендә «МИР» картасы ачылганнан соң, счетларның яңа реквизитларын Татарстан Республикасы буенча Социаль фондның түләү алучының исәп (шәхси) эше сакланучы  бүлегенә тапшырырга кирәк.

     Кайбыч районы прокуратурасы Кайбыч районының Ябалак авылында яшәүче 48 яшьлек кешегә карата җинаять эше буенча дәүләт гаепләвен хуплады.

      Суд аны РФ ҖК 264.1 маддәсенең 1 өлешендә каралган җинаять кылуда гаепле дип таба (административ җәзага тартылган кеше исерек хәлдә транспорт чарасы белән идарә итү).

      Судта ачыкланганча, 2022 елның 28 сентябрендә гаепләнүче, исерек хәлдә медицина тикшерүе узу турындагы таләпне үтәмәгәне өчен административ җәзага тартылган, үзенә тиешле нәтиҗәләр ясамаган һәм яңадан Олы Кайбыч авылы урамында исерек хәлдә үз автомобиле руле артында тоткарланган.

         Гаепләнүче үз гаебен тулысынча таныды. Суд аңа җирле үзидарә органнары тарафыннан җинаять – башкару инспекциясе белән килешү буенча билгеләнгән объектларда 170 сәгатьлек мәҗбүри эш рәвешендә җәза билгели, транспорт чаралары белән идарә итү хокукыннан 2 елга мәхрүм ителә. Хөкем карары законлы көченә кермәгән

Кайбыч районы прокуратурасы

Ана капиталы акчасыннан файдалану мөмкинлекләрен киңәйткән үзгәрешләр үз көченә кергәннән соң, Татарстанда 1300 гаилә ана капиталыннан ай саен түләүләр ала башлады. Аларның 150 артыгы  3 яше тулмаган  ике һәм аннан да күбрәк  балага түләү рәсмиләштергән.

       «Гражданнар өчен уңайлыклар арттыру  һәм ана капиталы акчаларын  куллану мөмкинлекләрен киңәйтү максатында, программа даими рәвештә  уңай үзгәрешләр кичерә. 2023 елдан башлап ана капиталыннан акча алу хокукы  булган  ата-аналар саны артты. Хәзер ул 3 яшькә кадәр һәр балага, шул исәптән беренче балага да бирелә. Элек гаиләләр ана капиталын бу максатларга бары тик икенче бала тугач кына файдала иде. Гаиләдә 3 яшькә кадәр берничә бала булган очракта да бары бер түләү  генә каралган идее», – дип билгеләп үтте Татарстан Социаль фонды бүлеге идарәчесе Эдуард Вафин.

        Айлык түләү гариза биргән вакытка гаилә яшәгән төбәктә балалар өчен  билгеләнгән бер яшәү минимумы күләмен  тәшкил итә. Татарстан Республикасында ул  аена 11 852 мең сум .

Элеккеге кебек үк, түләү гаиләдә җан башына уртача  керем бер кешегә ата-аналарның мөлкәти һәм эш белән тәэмин ителешен исәпкә алмыйча исәпләгәндә ике яшәү минимумыннан артмаган   гаиләләргә билгеләнә. Шул рәвешле, әгәр гаиләдә 3 яшькә кадәр берничә бала булып,  түләү билгеләгәннән соң да җан башына керем  ике яшәү минимумыннан артмаган икән, ата-аналар тагын бер түләүне рәсмиләштерә ала. Гариза һәр бала өчен аерым тапшырыла.

          Шуны да билгеләп үтү мөһим, гаилә бердәм пособие билгеләүне сорап мөрәҗәгать иткән очракта, аларга  2023 елга кадәр ана капиталы акчалары исәбеннән билгеләнгән айлык түләү  туктатылачак. Аны  билгеләү өчен дәүләт хезмәтләре порталы аша, социаль фондның клиент хезмәтләрендә яки күпфункцияле үзәккә килеп  яңадан гариза бирергә кирәк. Калган барлык документларны Фонд мөстәкыйль рәвештә соратып алачак. Гариза 10  эш көнендә карала.  Уңай карар кабул ителсә, акчалар 5 эш көне эчендә түләнә.  

 Татарстан Республикасы буенча Социаль фонд бүлеге инвалидларны реабилитацияләү һәм  абилитацияләүнең индивидуаль программасы буенча  производствода бәхетсезлек очрагы аркасында зыян күргән республика гражданнарына механик тапшыру тартмасы булган автомобильләргә ихтыяҗны тулысынча япты. 28 февральдә «КАН АВТО» салонында автомобиль ачкычларын тапшыру тантанасы булды. Зыян күрүчеләргә беренче тапкыр транспорт чараларын тапшыру шул күләмдә башкарылды.

         34 яшьтән алып 76 яшькә кадәрге гражданнарга  33 автомобиль  бирелде. Тагын 4 автомобиль  хуҗаларын көтә, аларның моңа кадәр файдаланган автомобильләрен эксплуатацияләүнең 7 еллык срогы тәмамланмаган.

          Кагыйдә буларак, социаль тернәкләндерү чарасы сыйфатында автомобиль терәк-хәрәкәт аппаратына зыян килүнең авыр нәтиҗәләре булган кешеләргә бирелә. Инвалидларны реабилитацияләү һәм абилитацияләүнең индивидуаль программасы (ИПРА) медик-социаль экспертиза органнары тарафыннан автомобильнең конкрет модификациясен күрсәтеп рәсмиләштерелә.

         «Бүгенге көндә ИПРА программасы буенча механик коробкалы автомобильгә мохтаҗ барлык татарстанлылар транспорт чарасы белән тәэмин ителгән. Тышкы яктан әлеге машиналар стандарт җиңел машиналардан бөтенләй аерылмый, ә менә эчке җиһазланышы - башка. Автомобильләр завод шартларында индивидуаль адаптацияләнгән, ягъни инвалидның   сәламәтлеге һәм физик мөмкинлекләре үзенчәлекләрен исәпкә алып җайлаштырылган. Бу исә кешегә үзен руль артында ышанычлы һәм уңайлы хис итәргә мөмкинлек бирә. Дәүләт ярдәменең шундый төре  зыян күрүчеләрнең күбесенә актив яшәү рәвеше алып барырга, ә кайберләренә һөнәри эшчәнлеккә кире кайтырга мөмкинлек бирә», - дип ассызыклап үтте Россия Социаль фондының Татарстан Республикасы буенча идарәчесе Эдуард Вафин.

          Автомобиль зыян күрүчегә 7 елга бер тапкыр бирелә һәм аның үз милке итеп рәсмиләштерелә. Дәүләт контрактлары буенча автомобильләр бирү производствода  зыян күргән гражданнарны  медицина, һөнәри һәм социаль реабилитацияләүнең бер төре булып тора, аларны социаль һәм һөнәри өлкәгә максималь тулы реинтеграцияләүгә юнәлдерелгән.   

Россия Федерациясе Җинаять кодексының 228.1 статьясы нигезендә наркотик чараларны, психотроп матдәләрне яки аларның аналогларын законсыз җитештерү, сату, шулай ук наркотик яки психотроп матдәләр булган үсемлекләрне яки аларның өлешләрен законсыз рәвештә саткан  өчен җинаять җаваплылыгы каралган.

Наркотикларны «Интернет» челтәре яки башка элемтә чараларын (мәгълүмат алырга һәм аны алмаштырырга мөмкинлек бирүче кәрәзле телефоннар, компьютерлар һәм башка җайланмалар) кулланып законсыз рәвештә сату җинаятьнең квалификация составын тәшкил итә.

Әлеге квалификация билгесе «Интернет» челтәре ярдәмендә әлеге зат киләчәктә сату яки җинаятьтә катнашучылар максатыннан наркотик матдәләрне законсыз сатып алу чыганагын эзләгән, шулай ук наркотик матдәләрне сатып алучылар өчен мәгълүмат урнаштырган очракларда бар.

Күрсәтелгән билге буенча җинаятьтә катнашучыларның гамәлләре квалификацияләнә, әгәр алар арасында җинаять әзерләү һәм кылу барышында «Интернет» челтәрен кулланып (әйтик, наркотик чараларны яшеренлеккә салучы зат белән әлеге максатларда наркотик чаралар тапшырган зат арасындагы элемтә).

Мәгълүмати-телекоммуникацион челтәрләрдән файдаланып җинаять кылу 12 елга кадәр иректән мәхрүм ителүгә, ә аеруча зур күләмдә наркотик матдәләрне законсыз саткан очракта - гомерлеккә иректән мәхрүм итүгә китерә.

Кайбыч районы прокуратурасы тарафыннан Марий Эл Республикасында яшәүче 27 яшьлек кешегә карата җинаять эше буенча дәүләт гаепләве хупланды. Ул РФ Җинаять кодексының 166 нчы маддәсенең 1 нче бүлегендә каралган җинаять кылуда (урлау максатыннан башка автомобильне хокуксыз яулап алуда (урлау) гаепле дип табылды.

Суд тикшерүе ачыклаганча, 16.09.2022 Кайбыч районының Иске Чәчкап авылы урамында “УАЗ” автомобилен күреп алган, шуннан соң бикләнмәгән ишек аша салонга кергән. Келәм астындагы ут кабызу ачкычы белән ул двигательне кабыза һәм урланган автомобильдә Байморза авылында бер таныш кыз янына китә. Ләкин юлда ул идарә белән эш итә алмый һәм кюветка ава.

Әлеге кеше  кылган гамәлендә гаебен таныган, машина хуҗасына китерелгән матди зыянны тулысынча каплаган.

Суд, Дәүләт гаепләүчесенең позициясен исәпкә алып, гаепле затка 1 ел иреген чикләү рәвешендә җәза билгеләгән.

Суд карары законлы көченә кермәде.

Кайбыч районы прокуратурасы